Archiwum Braci Czeskich, którzy w XVII wieku znaleźli schronienie w naszym mieście, zostało wpisane na prestiżową listę UNESCO „Pamięć świata”.
Akta Braci Czeskich to zespół akt wytworzonych w trakcie działalności Jednoty na ziemiach polskich. Bracia czescy obecni byli w Polsce od połowy XV wieku, kiedy to osiadły w dobrach polskiej szlachty pojedyncze rodziny. W połowie XVI wieku było już w Polsce kilkadziesiąt zborów braci czeskich, m.in. w Lesznie. Początkowo siedzibą senioratu był Ostroróg, od lat 30. XVII w. Leszno. To właśnie w gnieździe Leszczyńskich aż do 1944 roku znajdowały się cenne dokumenty, korespondencja seniorów, przywileje dla parafii i szkół, biblioteka oraz dzieła sztuki, które odzwierciedlają dzieje tej religijnej wspólnoty wywodzącej się z nauki Jana Husa. Na przestrzeni dziejów archiwum zmieniało miejsce swego przechowywania czy to z uwagi na niebezpieczeństwa wojen, pożary, czy wypożyczenia konkretnych zespołów akt. Po raz ostatni w 1944 roku Niemcy wywieźli archiwum do Herrnhut, skąd rewindykowane powróciło w 1961 roku, by ostatecznie znaleźć bezpieczną przystań w Archiwum Państwowym w Poznaniu.
Akta Braci Czeskich stanowią obszerny zbiór różnorodnych dokumentów, powstałych w latach 1507–1828, obejmujący 2651 jednostek. Wraz z biblioteką, przechowywaną obecnie w Bibliotece Kórnickiej PAN oraz argentariami i paramentami z kościoła św. Jana znajdującymi się w Muzeum Okręgowym w Lesznie archiwum składa się na bezcenne dziedzictwo kultury świata, Polski i Leszna – miasta, w którym bracia czescy znaleźli nie tylko religijny azyl, ale i warunki do uprawiania nauki, czego doskonałym przykładem jest intelektualny dorobek Jana Amosa Komeńskiego, który swe najważniejsze dzieła pedagogiczne stworzył właśnie w Lesznie.
Szukaj nas: