W dniach 20 i 21 października Muzeum Okręgowe w Lesznie będzie jednym z organizatorów konferencji naukowej.
Stowarzyszenie Czas A.R.T
i
Muzeum Okręgowe w Lesznie
zapraszają do udziału
w konferencji naukowej
Miasta na ziemi wschowskiej i pograniczu wielkopolsko-śląskim
od średniowiecza do 1887 roku
Wschowa-Leszno, 20–21 X 2022
W 2022 r. mija rocznica 600-lecia nadania prawa polskiego ziemi wschowskiej. 12 lipca 1422 r. król Władysław Jagiełło w Gnieźnie w otoczeniu możnowładców prawnie inkorporował ziemię wschowską do Korony Polskiej. Miejscowa szlachta oraz pozostali mieszkańcy otrzymali te same przywileje co reszta ludności Wielkopolski. Proces przyłączenia zachodniego pogranicza do Korony zainicjowany przez Władysława Łokietka i zrealizowany przez zdobycie Wschowy w 1343 r. przez Kazimierza Wielkiego został zakończony w 1422 przez Władysława Jagiełłę.
Królewskie miasto Wschowa jako centrum administracyjne nie było jedynym ośrodkiem miejskim w ziemi wschowskiej. Od średniowiecza rozwijała się położona na trakcie handlowym z Wielkopolski na Śląsk Święciechowa – własność klasztoru benedyktynów w Lubiniu. 30 kwietnia 1547 r., 475 lat temu, król Zygmunt Stary nadał przywilej lokacyjny Lesznu. Okres wojny trzydziestoletniej spowodował znaczące przemiany demograficzne i powstanie nowych ośrodków miejskich: Szlichtyngowej, Nowej Wschowy, Zaborowa.
Do 1887 r., kiedy to powstał powiat leszczyński, miasta te funkcjonowały w ramach jednego organizmu administracyjnego, połączonego nie tylko więzami urzędowymi ale także siecią zależności, powiązań, podobieństw i różnic. Datę tę ustalamy jako cezurę czasową dla zgłaszanych wystąpień.
Zagadnienia, wokół których będzie toczyć się konferencja:
- miejskie znaki,
- organizacja prawna miast,
- organizacja społeczna,
- charakter religijny,
- relacje z władcami,
- zagadnienia demograficzne,
- wybitni mieszkańcy,
- życie gospodarcze (cechy, organizacje społeczne, opiekuńcze itp.),
- wydarzenia.
Program konferencji
20.10.2022
Zamek Królewski we Wschowie, pl. Zamkowy 7
9.30 – otwarcie konferencji
Sesja I:
9.50–12.00
Marceli Tureczek (Uniwersytet Zielonogórski), Czego nie wiemy o miastach zachodniej Wielkopolski i pogranicza śląsko-wielkopolsko-brandenburskiego?
Marek Sobczyński (Uniwersytet Łódzki), Monika Cepil (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Rozwój miast na pograniczu współczesnych województw dolnośląskiego, lubuskiego i wielkopolskiego
Bartosz Tietz (Instytut Archeologii i Etnologii PAN), Wczesnośredniowieczne „miejsce centralne” położone na wyspach Jeziora Sławskiego a lokacja Sławy
Dariusz Czaja (Towarzystwo Ziemi Głogowskiej) Siedziby książęce w Głogowie do 1506 roku w zarysie
Jakub Drgas (Wschowa), Elementy zabudowy średniowiecznej Wschowy w świetle wyników badań archeologicznych
dyskusja / przerwa
Sesja II:
12.00–13.50
Barbara Ratajewska (Wschowa), Przywileje królewskie dla Wschowy
Jarosław Pietrzak(Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie),Turcy we Wschowie. Pobyt dwóch poselstw sułtańskich w 1737 i 1755 – organizacja i ceremoniał
Zygmunt Łuniewicz (Politechnika Wrocławska), Przemiany zwieńczeń wieżowych Wschowy
Marta Małkus (Muzeum Okręgowe w Lesznie), Obraz „Opatrzności Bożej nad Wschową” z kościoła farnego jako przykład konfesyjnej ikonografii miasta
dyskusja / przerwa
Sesja III:
13.50–14.30
Bogumiła Burda, Małgorzata Szymczak (Uniwersytet Zielonogórski), Organizacja prawna oraz rozwój społeczno-gospodarczy Szlichtyngowej w latach 1645–1793
Dariusz Czwojdrak (Muzeum Okręgowe w Lesznie), Żydzi w Szlichtyngowej
dyskusja / podsumowanie obrad
21.10.2022
Miejska Biblioteka Publiczna im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie, pl. Jana Metziga 25
9.00 – otwarcie obrad
Sesja IV:
9.10–11.00
Jakub Łojko (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), Święciechowa – miasto benedyktynów lubińskich w ziemi wschowskiej w XVI-XVIII stuleciu. Podstawowe źródła do dziejów miasta
Łukasz Lisiecki (ArchGeo-Leszno), Początki miasta Leszna w świetle wyników badań archeologicznych
Jerzy Serafin (Uniwersytet Wrocławski), Zygmunt Łuniewicz (Politechnika Wrocławska), Wieże i ich zwieńczenia w krajobrazie Leszna
Jerzy Serafin (Uniwersytet Wrocławski), Przemiany formy ratusza w Lesznie w XVII-XVIII wieku w świetle dawnych i nowych badań
dyskusja / przerwa
Sesja V:
11.00– 12.30
Mariusz Pawelec (Opole), Jan Sachs – z dziejów mieszczańskiego sarmatyzmu
Małgorzata Gniazdowska (Muzeum Okręgowe w Lesznie), Majątek leszczyńskiej rodziny Jacobsenów w świetle inwentarzy
Marta Kuc-Czerep (Instytut Historii PAN), Z Leszna do Warszawy. Johann Samuel Giering i walka o prawa stanu mieszczańskiego
dyskusja / przerwa
Sesja VI:
12.30–14.00
Tomasz Kościański (Archiwum Państwowe w Lesznie), Sejmiki województw Wielkopolski właściwej w i pod Kościanem w XVIII wieku
Marcin A. Klemenski (Instytut Historii UJ/Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie), Niezrealizowane lokacje miejskie na ziemi wschowskiej i pograniczu śląsko-wielkopolskim – casus Tworzjanowa i Augustowa
Adrian Gendera (Muzeum Okręgowe w Lesznie), Dzieje osadnictwa i życia miejskiego w Lesznie i okolicy w perspektywie historiografii lat 1945-1958
Podsumowanie i zamknięcie obrad
Program w formacie PDF
- Program w wersji graficznej
Fotorelacja z wydarzenia:
- Kamila Szymańska, Marta Małkus
- Kamila Szymańska, Jerzy Łojko
- Bartosz Tietz
- Dariusz Czaja
- Jakub Drgas
- Jakub Drgas
- Barbara Ratajewska
- Bogumiła Burda
- Dariusz Czwojdrak
- Jakub Łojko
- Łukasz Liciecki
- Mariusz Pawelec
- Zygmunt Łuniewicz, Jerzy Serafin
- Małgorzata Gniazdowska
- Tomasz Kościański
- Marcin A. Klemenski